بررسی تأثیر سازه های عرضی بر تشدید سیل گیری در حوزه آبخیز منشاد یزد

ساخت و سازهای غیراصولی و اشغال اراضی حاشیه رودخانه منشاد یزد اثرات مهمی در نابسامانی بستر و تشدید خطر سیل به همراه داشته است. به ­نحوی­ که در بسیاری از موارد عرض کنونی بستر از عرض مجاز کمتر شده و امکان عبور سیلاب­های با دوره بازگشت کمتر از 25 سال را محدود نموده است. بر اساس آئین­نامه­های موجود، رعایت عرض بستر بر اساس سیلاب­های با دوره بازگشت 25 ساله به عنوان حریم ضروری است. در تحقیق حاضر به منظور تعیین حریم رودخانه­ از دبی­های با دوره بازگشت 25 سال استفاده شد . بر اساس نتایج بدست آمده با توجه به ساخت و سازهای انجام شده در حال حاضر متوسط عرض بستر این رودخانه در بازه اصلی در حدود 07/8 متر است و کف رودخانه نسبت به شرایط طبیعی یا اولیه در حدود 2/1 متر بالاتر آمده است. برای عبور سیلاب­های با دوره بازگشت 25 سال باید عرض بستر تا 8/12 متر تعریض شود و با حذف سازه­های عرضی و احداث دیواره­های حایل طولی نسبت به هدایت سیل به خارج از منطقه اقدام گردد . علاوه­براین به منظور کاهش خسارات و بلایای طبیعی و تنها با قبول ریسک خطر 5 درصد، در فاصله 25 متری از جوانب تالوگ رودخانه نباید هیچ گونه اقدام سازه­ای صورت گیرد.